• Główna
  • Zabytki

    Zabytki


    Początki miasta jak większości europejskich metropolii sięgają XIII wieku, a zaczęło sie od tradycyjnej niewielkiej rybackiej osady, leżącej w kluczowym punkcie cieśniny Norrstrom, na której od XI w. istniały umocnienia obronne strzegące m.in. szlaku do Sigtuny. Dziś pozostałością po niej jest sztokholmskie Stare Miasto, czyli Gambla Stan. Szczególne znaczenie rybacko-łowieckie nadawało osadzie położenie pomiędzy Bałtykiem a wielkim Jeziorem Mälaren. Z czasem doskonała trasa żeglugowa została wykorzystana również przez kupców. Dokładne początki samego miasta nie są dokładnie znane, choć jako tradycje uznaje się założenie twierdzy Tre Kronor, która wprawdzie już dziś istnieje jedynie w legendach, ale na jej miejscu wznosi się Pałac Królewski. Tre Konor powstał w końcu XII w., a w połowie XIII w. został rozbudowany przez Birgera Jarla, z którego działalnością wiążą się początki miasta. Sztokholm, jako kolejny członek Hanzy szybko się rozwijał, zwłaszcza w sferze handlu i nie przeszkadzało mu to, że był stosunkowo małym miastem. W XIII w. stał się jedną z rezydencji królewskich oraz głównym portem wywozowym (futra, rudy żelaza i miedzi, ryby, masło) i wwozowym Szwecji (tkaniny, sól). Ważnym partnerem handlowym miasta oprócz Lubeki (miasto w północnych Niemczech, główny ośrodek Ligii Hanzeatyckiej, do której należał Sztokholm) był Gdańsk. W ogóle dużą rolę w Sztokholmie odgrywali mieszczanie niemieccy, którzy od około 1350 r. do 1471 r. obsadzali połowę miejsc w radzie miasta. Od końca XIV w. miasto jest uważane za stolicę Szwecji; w tym czasie było wielokrotnie oblegane (szczególnie w okresie walk duńsko-szwedzkich). We wrześniu 1520 r. Sztokholm poddał się Chrystianowi II (królowi Danii i Norwegii), a w czerwcu 1523 r. Gustawowi I Wazie. W historii miasta na stałe zapisała się, tzw. sztokholmska krwawa łaźnia 8 i 9 listopada 1520 r., czyli publiczna egzekucja około 80-90 osób wykonana na rynku w Sztokholmie po opanowaniu Szwecji przez króla Chrystiana II. Reakcją na mord stał się wybuch powstania (w styczniu 1521 r.), które wyniosło na tron Gustawa I Wazę. Odtąd miasto na stałe trafiło w ręce Szwedów. Od średniowiecza osadnictwo rozszerzało się poza granice Sztokholmu na obszary zwane malmar: na południe (Södermalm), na północ (Normalm, Östermalm, które w I połowie XVII w. zostały włączone do miasta.

    Do góre